สตีฟ จ็อบส์ ก็เหมือนกับ เจมส์ วัตต์ ซึ่งคิดเครื่องจักรไอน้ำ อันนำไปสู่การปฏิวัติอุตสาหกรรม ก็เหมือนกับ จอห์น เมย์นาร์ด เคนส์ ที่คิดทฤษฎีทั่วไปอันมีส่วนอย่างสำคัญในการปฏิรูปและทำให้ระบบทุนนิยมคึกคัก มีชีวิตชีวาเพียงแต่ สตีฟ จ็อบส์ อยู่ในยุคคอมพิว เตอร์ อยู่ในยุคคลื่นลูกที่ 4

เพียงแต่ เจมส์ วัตต์ อยู่ในช่วงเปลี่ยนผ่านจากคลื่นลูกที่ 2 ทะยานไปยังคลื่นลูกที่ 3 แห่งยุคอุตสาหกรรม

ขณะที่ จอห์น เมย์นาร์ด เคนส์ ได้ต่ออายุให้ยุคอุตสาหกรรมกระทั่งเปลี่ยนผ่านสู่ยุคข้อมูล

เครื่อง มืออย่างสำคัญอันทำให้ เจมส์ วัตต์ ก็ดี จอห์น เมย์นาร์ด เคนส์ ก็ดี สตีฟ จ็อบส์ ก็ดี มีความโดดเด่นและอยู่ในลักษณะ "อภิมนุษย์"

คือ เทคโนโลยี

ความ น่าสนใจก็คือ เทคโนโลยีนำไปสู่การปฏิวัติสังคม เพราะมีส่วนอย่างสำคัญทำให้เกิดกำลังการผลิตใหม่ เกิดความ สัมพันธ์การผลิตอย่างใหม่

ประดิษฐกรรมจากสมองก้อนโตของ สตีฟ จ็อบส์ ไม่เพียงแต่ทำให้เทปและซีดี ล้าสมัย ไม่เพียงแต่ทำให้ฟิล์มและกล้องถ่ายรูปล้าสมัย หากยังมีส่วนทำให้หนังสือพิมพ์ค่อยๆ ล้าสมัยไปด้วย

โดยการเข้ามาแทนที่สื่อกระดาษด้วย "สื่ออิเล็กทรอนิกส์"



ก่อนการอำลาจากไปของ สตีฟ จ็อบส์ มีภาพยนตร์เรื่อง สเตท ออฟ เพลย์ โดย รัสเซล โครว์ รับบทนักข่าว นักหนังสือพิมพ์

เป็นนักข่าว นักหนังสือพิมพ์ ในช่วงแห่งการเปลี่ยนผ่าน

บทบาทที่ค่อยๆ รุกคืบเข้ามาแทนที่ คือ บทบาทของนักข่าวอย่างที่เรียกว่า "โมโจ" ซึ่งสันทัดในสื่อกระจก สื่อออนไลน์ มากกว่าสื่อกระดาษ

นี่ย่อมเช่นเดียวกับนวนิยายเรื่อง เดอะ สแครโครว์ ของ ไมเคิล คอนเนอร์

แม้ จะเป็นเรื่องของฆาตกรต่อเนื่อง แต่เส้นไหมแดงอันร้อยขึ้นมาเป็นอาชญนิยายคือ การใช้สื่อคอมพิวเตอร์ การใช้เว็บไซต์ การใช้สื่ออิเล็กทรอนิกส์ เป็นเครื่องมือในการก่ออาชญากรรม

ขณะที่ตัวเอกของเรื่องเป็นนักข่าววัย 40 ที่จะต้องถูกรุออก

เหตุเกิดขึ้นในสำนักงานหนังสือพิมพ์ ลอสแองเจลิสไทมส์ สะท้อนให้เห็นการรุกคืบเข้ามาของสื่อใหม่ สื่ออิเล็กทรอนิกส์

ออนไลน์เข้าไปทั้งในสื่อสิ่งพิมพ์ เข้าไปทั้งในกระบวนการก่ออาชญากรรม

คำ ทำนายของผู้เชี่ยวชาญด้านสื่อที่ขีดกรอบกำหนดอายุของสื่อกระดาษ สื่อหนังสือพิมพ์ไว้ไม่น่าจะเกิน 30 ปีข้างหน้า นับว่าสยดสยองอย่างยิ่ง

สิ่งเหล่านี้ สตีฟ จ็อบส์ มีส่วนอย่างสำคัญในการเร่งเวลาให้หดสั้นเข้า



ยอมรับกันเถิดว่า เทคโนโลยีมีส่วนอย่างมากในการผลักรุนให้เกิดการเปลี่ยน แปลงอย่างกว้างขวาง ลึกซึ้ง

หากถือว่า การค้นพบอานม้า เป็นเทคโนโลยีอย่างหนึ่ง

หากถือว่า การค้นพบการเกษตรเป็นเทคโนโลยีอย่างหนึ่ง ซึ่งยุติกระบวนการโละป่าล่าสัตว์ให้ค่อยๆ หมดบทบาทลงไป

ที่สำคัญก็คือ ยุติการเร่ร่อนของมนุษย์กระทั่งก่อรูปขึ้นเป็นชุมชน เป็นสังคม

ไม่ ว่าจะในยุคปฏิวัติเขียวซึ่งเปลี่ยนผ่านคลื่นลูกที่ 1 เป็นคลื่นลูกที่ 2 ไม่ว่าจะในยุคเครื่องจักรไอน้ำ ซึ่งเปลี่ยนผ่านคลื่นลูกที่ 2 เป็นคลื่นลูกที่ 3 ไม่ว่าจะในยุคคอมพิวเตอร์ ซึ่งเปลี่ยนผ่านคลื่นลูกที่ 3 เข้าสู่คลื่นลูก ที่ 4

บทบาทอันทรงความหมาย คือ บทบาทของเทคโนโลยี

เพราะ ว่าเทคโนโลยีมีส่วนอย่างสำคัญในปริมณฑลของกำลังการผลิต ของพลังการผลิต อันก่อให้เกิดการแปรเปลี่ยนของความสัมพันธ์การผลิต ก่อให้เกิดการแปรเปลี่ยนในด้านผลผลิตหรือผลิตภาพที่จะตามมา

การจับกระแสการแปรเปลี่ยนทางสังคมจึงจำเป็นต้องให้ความสนใจต่อเทคโนโลยี ต่อพลังการผลิต อย่างเป็นพิเศษ

ไม่ว่ายุคของเจมส์ วัตต์ ไม่ว่ายุคของ สตีฟ จ็อบส์



โลกได้ไว้อาลัยอย่างสุดซึ้งต่อการจากไปของ สตีฟ จ็อบส์ ผู้ก่อตั้งแอปเปิลและริเริ่มไอแพด ไอโฟน

เป็น การไว้อาลัยต่ออัจฉริยะอันเลิศ เป็นการไว้อาลัยและยินดีต่อประดิษฐกรรมอันมาจากแรงงานแห่งมันสมองอันยอด เยี่ยม ซึ่งสร้างผลสะเทือนอย่างสูงในทางเทคโนโลยี

เทคโนโลยีที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและทางความคิดของยุคสมัย